"Ogniem i mieczem" to pierwsza z trzech powiesci historycznych bedacych czescia Trylogii, Henryka Sienkiewicza.
Akcja powiesci rozgrywa sie w latach 1648-1651, w okresie powstania Chmielnickiego na Ukrainie. Pozostale czesci Trylogii to Potop oraz Pan Wolodyjowski. Równiez wydane przez wydawnictwo Avia Artis.